
Carrosseriebouwers (beschrijvingen)

H. Mulder & Zn. was gevestigd in Boskoop in het voormalige Veiling en Tentoonstellingsgebouw. Naast de reparatie van spoorwegwagons werden in de het bedrijf de merken International en Panhard geassembleerd.


Veel wagenbouwers in Nederland gingen met hun tijd mee. Zij werden in Nederland carrosseriebouwers. Zo ook de broers Hendrik en Keimpe Kuipers uit Garijp (Friesland) hadden in de jaren twintig en dertig van wagenbouwers carrosseriebouwers werden.
T-Ford met opbouw van de broers Hendrik en Keimpe Kuipers. Beide broers poseren voor de auto.
Advertentie uit het Friesch Dagblad d.d. 22 september 1931


Carrosserie- en Wagenbouw J. van Drie werd opgericht in 1924 en was gevestigd aan de Weesperstraat 22-26 te Diemen. Onder de naam ‘Vé-daf’’ werden aanhangwagens gebouwd.
Bronnen:
Archief Historische Kring Diemen.
Archief Saan Museum
advertentie 1946
Bronnen:
Archief Historische Kring Diemen.
Archief Saan Museum

Van Berkum Carrosseriebedrijf is sinds de oprichting in 1930 gevestigd in het Gelderse Lochem. Oorspronkelijk als bouwer van koetsen en wagens, maar naarmate de tijd vorderde en paarden werden vervangen door vrachtwagens, verlegde Van Berkum zijn werkzaamheden richting de vrachtwagens en bestelbussen.
In dit bedrijf werden opbouwen op bedrijfsautochassis gemaakt en gerepareerd. Van Berkum is ook een van de zeven samenwerkende carrosseriebedrijven welke het zgn. Combisysteem voor gestandaardiseerde carrosseriebouw in aluminium toepassen.
Van Berkum maakt tegenwoordig deel uit van Plegt Carrosserie Groep.
Aluminium opbouw volgens het Combisysteem in Van Berkum Carrosseriebedrijf
In dit bedrijf werden opbouwen op bedrijfsautochassis gemaakt en gerepareerd. Van Berkum is ook een van de zeven samenwerkende carrosseriebedrijven welke het zgn. Combisysteem voor gestandaardiseerde carrosseriebouw in aluminium toepassen.
Van Berkum maakt tegenwoordig deel uit van Plegt Carrosserie Groep.

Het carrosseriebedrijf van Freek Wüst was gevestigd aan de Nieuwstraat 42 in Westmaas.
Advertentie januari 1952

Johannes Marinus Quist werd geboren op 29 oktober 1887 in Zierikzee. Hij begon als wagenmaker en breidde zijn bedrijf uit tot carrosseriefabriek. Deze was gevestigd aan de Ruilstraat 84-86a-b-c te Rotterdam. Later verhuisde het bedrijf naar de Bornissestraat 14-18 ook te Rotterdam. De naam van het bedrijf werd gewijzigd in ‘Quicar’. J.M. Quist overleed op 12 februari 1954 te Rotterdam op 66-jarige leeftijd.
De fabriek heeft met name een aantal lijndienstbussen en touringcars gebouwd.
Bronnen:
Genealogieonline,nl
Delpher.nl
Advertentie in het Rotterdamsch Nieuwsblad d.d. 8 oktober 1920
De fabriek heeft met name een aantal lijndienstbussen en touringcars gebouwd.
Bronnen:
Genealogieonline,nl
Delpher.nl



Dirk Meeldijk begon 1873 als rijtuigmaker in Zwijndrecht en verhuisde in 1880 naar Groenmarkt 41 te Dordrecht.
Dirk Meeldijk, de oprichter.


Rijtuig en Wagenmakerij H.A. (André) Eliëns, Hoogstraat 21,- Gestel – Eindhoven
door Jolande Eliëns
![eliens carrosserie afbeelding 7]()
De rijtuig- en wagenmakerij is begin 1900 opgericht door mijn opa André Eliens. Hij was getrouwd met Johanna Schenkels. Samen kregen ze acht kinderen, vier jongens en vier meisjes. Opa was een fervent wielerliefhebber. Het verhaal gaat dat opa, na de rijtuigbouw, een tijd ijscokarren heeft gemaakt. Uiteindelijk is hij overgestapt op de reparatie van auto’s en dat is altijd zo gebleven tot begin jaren zeventig het pand en de inboedel is verhuurd aan een garagehouder.
door Jolande Eliëns

De rijtuig- en wagenmakerij is begin 1900 opgericht door mijn opa André Eliens. Hij was getrouwd met Johanna Schenkels. Samen kregen ze acht kinderen, vier jongens en vier meisjes. Opa was een fervent wielerliefhebber. Het verhaal gaat dat opa, na de rijtuigbouw, een tijd ijscokarren heeft gemaakt. Uiteindelijk is hij overgestapt op de reparatie van auto’s en dat is altijd zo gebleven tot begin jaren zeventig het pand en de inboedel is verhuurd aan een garagehouder.
A. v.d. Horst Carrosserie en Wagenbouw, Vlaardingen was gevestigd aan de Maassluissedijk te Vlaardingen
Carrosserie op een Chevrolet uit 1938 voor transportbedrijf Lensveld uit Vlaardingen

De Nieuwe Zuidh. Carrosserie & Wagenfabriek A. Meeuws was gevestig aan de Kepplerstraat in Den Haag

Carrosseriebouwer Kornelis Rust, Boterdiep 25 te Groningen, kreeg op 8 december 1933 het provinciale kenteken A-22914. Op 22 januari 1937 kwamen er drie nummers bij, A-27099, A-27100 en A-27101, op naam van Gebr. Rust, carrosseriebouwers.
![carrosserie rust 19390905]()
advertentie september 1939

advertentie september 1939
Carrosserie-fabriek GROWA (De Groot Wagenbouw), Prior van Milstraat 25 te Uden
Volgens de handelsregisters heeft het bedrijf in ieder geval bestaan tussen 1926 en 1992, maar is in 1926 overgenomen, dus is het al ouder. Het bedrijf was eerder gevestigd aan de Stationsstraat A 65 te Uden. De eigenaar was Johannes Theodorus de Groot, geboren 16 september 1898. Op 14 maart 1963 deed hij het bedrijf over aan dhr. Johannes Maria Cornelis Roest, geboren 25 september 1932. Hij was getrouwd met Josephina Raphaël Joanna de Groot, geboren 24 oktober 1935. Op 1 januari 1990 nam zij de zaak over tot het bedrijf in 1992 werd opgeheven.
Briefhoofd
Volgens de handelsregisters heeft het bedrijf in ieder geval bestaan tussen 1926 en 1992, maar is in 1926 overgenomen, dus is het al ouder. Het bedrijf was eerder gevestigd aan de Stationsstraat A 65 te Uden. De eigenaar was Johannes Theodorus de Groot, geboren 16 september 1898. Op 14 maart 1963 deed hij het bedrijf over aan dhr. Johannes Maria Cornelis Roest, geboren 25 september 1932. Hij was getrouwd met Josephina Raphaël Joanna de Groot, geboren 24 oktober 1935. Op 1 januari 1990 nam zij de zaak over tot het bedrijf in 1992 werd opgeheven.

Stokvis Carrosserie BV Carrosserie- En Wagenbouw te Nieuw-Vennep is in 2006 overgenomen door Karhof Carrosserieën in Purmerend
In 1920 wordt in Maastricht aan de Parallelweg 48 de carrosseriefabriek ‘Moderne’ opgericht door Jean Veugen en Fr. van Bergen. De ‘Moderne’ fabriek brandt in 1935 af en wordt door Jean Veugen voortgezet in een nieuw pand. In 1955 neemt zijn zoon, die ook Jean Veugen heet, het bedrijf over. Dit duurde tot circa 1980.
![P 9327 en P 9328 carrosserie Moderne]()

Nadat Hover dus eerst samen met Tiwi (1936) en daarna alleen (1936-1938) een carrosseriefabriek aan de Havenstraat in Eindhoven bestiert, gaat bij in 1938 op datzelfde adres in zee met Mathijs van Bergen. Van Bergen komt uit Zeeland (NB). Of hij iets te maken heeft met de carrosseriefabriek Van Bergen & Thissen die in 1919 actief was in Maastricht is onbekend.
Bron:
Paul Vlemmings, artikel in het Conam Bulletin, 2020/3
advertentie december 1938
Bron:
Paul Vlemmings, artikel in het Conam Bulletin, 2020/3

Willem Kusters begint zijn carrosseriebouw activiteiten met de overname van de carrosserie- en rijtuigfabriek van Hover, juli 1921. Hij doet dit als Venlosche Carrosserie & Rijtuigfabriek v/h J.H. Hover in het oude pand van Hover aan de Sloterbeekstraat in Venlo. Dat oude pand blijft nog enkele jaren in gebruik door Kusters, maar in 1924 al gaat Willem Kusters een samenwerking aan met Lemmens.

In Venlo begint H. Hover in 1905 een rijtuig- en wagenmakerij aan de Sloterbeekstraat 15, toen nog Slooterbeekstraat gespeld. Wat voor rijtuigen en wagens hij maakt is onbekend, maar in 1908 meldt hij speciaal ingericht te zijn ‘voor verlakken’. Die specialisatie met het lakken van wagens en rijtuigen doet Hover vanaf 1910 ook voor automobielen. Hover is dan met zijn nering verhuisd naar nummer 25 op die Sloterbeekstraat. Hoewel verhuizing? In die tijd verandert de nummering vaak, al naar gelang er huizen bijgebouwd worden. Komt er tussen nummer 1 en 3 een huis bij, dan wordt nummer 3 gewoon nummer 5. Wordt er daarna weer iets tussen gebouwd, dan schuift de nummering bij een volgende telling gewoon mee. Misschien zit Hover dus nog gewoon op zijn oude stek, maar heeft hij er nieuwe buren bijgekregen waardoor alleen zijn huisnummer veranderd. Nog een verandering die we niet helemaal kunnen thuisbrengen, H. Hover wordt in 1911 J.H. Hover.
Een thuisbrenger is wel de behuizing. Die aan de Sloterbeekstraat wordt inmiddels wat te klein, want in dat zelfde jaar 1911 wordt het uitgebreid met werkplaatsen en een rijtuigenremise. Automobiel bezitters kunnen daarna niet alleen voor het lakken bij Hover terecht, maar ook wordt gestart met de verkoop van Goodrich autobanden (1912). De zaak krijgt nog meer vaart als Hover zijn twee hand- en voetkracht houtdraaibanken en een handkracht radmachine, voor het boren van naven en vellingen en het fraisen van ronde pennen, verkoopt. Er komen stoommachines voor in de plaats om voortaan machinaal wielen te kunnen maken. De inmiddels dus ‘stoomrijtuigfabriek’ legt zich dan naast het lakken ook toe op het bekleden van automobielen. We komen daarmee aan in het jaar 1913, het jaar waarin Hover zich ook gaat toeleggen op het bouwen van carrosserieën voor automobielen. De eerste jaren gaat het daarbij om open en dichte wagens ‘op elk chassis’ en afneembare wintertoppen voor torpedo’s. In 1920 wordt ook de bouw van carrosserieën voor vrachtauto’s gestart. Juli 1921 komt er een einde aan de carrosseriebouw van H.J. Hover. Hij verkoopt dan zijn fabriek aan Willem Kusters.
Bron: Paul Vlemmings, artikel in het Conam Bulletin, 2020/3

advertentie juni 1914
Op een steenworp afstand van het Zeeuws-Vlaamse Sluis ligt vrijwel op de grens met België het minidorpje St. Anna ter Muiden. Hier groeit Johan Frederik Bauer (1884-1951) op en wordt daar aannemer en tekenonderwijzer. De sprong van daaruit naar carrosseriebouwer is een logische. Zelf had hij op 20 september 1913 het nummerbewijs K-811 toegewezen gekregen.
![bauer carrosserie 19250000 1]()
Het bedrijf circa 1925

Het bedrijf circa 1925

Douma's carrosserie en wagenfabriek van Jan Douma was gevestigd op de Oude Koemarkt te Sneek. Het bedrijf werd later voortgezet door een zoon van Jan en stond toen bekend onder de naam ‘Sneeker transport Fabriek A. Douma Wagenfabriek’.
T-Ford uit 1924. Verkocht door Ford Dealer in Sneek en opgebouwd bij Douwma.

Elenbaas uit Poortvliet is nog steeds actief als carrosseriebouwer. Zie hun website.
![elenbaas carrosserie volvo f88]()
open laadbak op een Volvo F88, circa 1975

open laadbak op een Volvo F88, circa 1975
Brouwers uit Holwerd (Friesland) bouwde na de Tweede Wereldoorlog in ieder geval zes bussen voor NOF te Dokkum op Scania-Vabis-chassis.
Brouwer in Noordwijk bouwde voor de Tweede Wereldoorlog enkele bussen.
De firma Kars uit Tiel bouwde na de Tweede Wereldoorlog een tiental bussen.

Carrosserie- en Wagenbouw Fa. G.C. van Erk & Zoon te Amsterdam. De firma was gevestigd op de Reguliersdwarsstraat 43.
Van Erk verhuisde naar Schiphol waarna het bedrijf werd overgenomen oor DAF Amsterdam (nu Truckland).
![carrosserie van erk 1960]()
foto d.d. 1960 (bron: Collectie Bureau Monumentenzorg / Stadsarchief Amsterdam)
Van Erk verhuisde naar Schiphol waarna het bedrijf werd overgenomen oor DAF Amsterdam (nu Truckland).

foto d.d. 1960 (bron: Collectie Bureau Monumentenzorg / Stadsarchief Amsterdam)


P.H. Houx, stoomwagenmakerij en schrijnwerkerij te Tegelen, opgericht 1920
![houx carrosserie P 2307]()
carrosserie op een T-Ford

carrosserie op een T-Ford
Machinale Carrosseriefabriek L. de Bruyn, Meerssenerweg 69 B te Limmel-Maastricht
Waarschijnlijk opgericht in 1929. Het bedrijf bouwde voornamelijk autobuscarrosserieën.
![carrosserie bruyn 1929 1]()
Waarschijnlijk opgericht in 1929. Het bedrijf bouwde voornamelijk autobuscarrosserieën.


Een interview begin 2017 afgenomen door Fons Alkemade
In 2016 meldden zich bij de Conam per mail de heren Wim en Kees Christiaanse. Zij hadden oude documentatie gevonden van het bedrijf van hun vader, carrosseriefabriek Christiaanse te Haarlem. Begin 2017 heeft Fons Alkemade de heren opgezocht voor een interview en om de documenten te bekijken.
De geschiedenis van carrosseriebedrijf Christiaanse
Aan beide kanten van de familie zaten wagenmakers: de familie Vosse uit Heemstede en de familie Christiaanse uit Noordwijk. Kees: “Mijn vader [A.J. Christiaanse, geboren in 1898] is op 18-jarige leeftijd vertrokken naar Brussel want hij had wel in de gaten dat de wagenmakerij geen toekomst had. Hij ging daar werken bij een carrosseriefabriek. Daarvandaan is hij teruggekomen en toen heeft hij volgens mij nog een tijdje bij Spyker gewerkt in Amsterdam en ook bij carrosseriebouwer Schutter en Van Bakel. En daarna is hij voor zichzelf begonnen in de Lange Herenstraat in Haarlem. Dat heeft hij gedaan tot 1940.” Een broer van A.J. Christiaanse, Henk, was trouwens voor de oorlog nog steeds wagenmaker in Noordwijk: hij bouwde nog een enkele boerenwagen, maar repareerde bijvoorbeeld ook kruiwagens.
In 2016 meldden zich bij de Conam per mail de heren Wim en Kees Christiaanse. Zij hadden oude documentatie gevonden van het bedrijf van hun vader, carrosseriefabriek Christiaanse te Haarlem. Begin 2017 heeft Fons Alkemade de heren opgezocht voor een interview en om de documenten te bekijken.
De geschiedenis van carrosseriebedrijf Christiaanse


Jan de Vries carrosserie en wagenbouw was vanaf begin jaren twintig tot ongeveer 1955 gevestigd aan de Marconistraat 1 te Amersfoort.
![vries carrosserie ford 1]()

Fa. J. en A. Mostard, Carrosserie & Wagenbouw, Dieteren 4, Susteren
Het bedrijf Mostard werd 1890 opgericht door Hendricus Mostard. In 1903 begon hij een radmakerij waar onder andere wielen, kruiwagens en landbouwwagens werden gemaakt. In 1937 werd het bedrijf voortgezet door zijn twee zoons Jan en Albert, onder de naam Firma J. en A. Mostard aannemers- en carrosseriebedrijf.
Kort na de Tweede Wereldoorlog werd in 1947 de eerste carrosserie gebouwd en afgeleverd, spoedig gevolgd door grotere opdrachten waaronder autobussen. Mostard bouwde in de jaren vijftig een twintigtal buscarrosserieën voor vrijwel uitsluitend Limburgse klanten onder andere op Kromhoutchassis. Slechts drie daarvan kwamen buiten Limburg terecht, die voor EMA te Valkenswaard werden gebouwd.
In 1953 werd het bedrijf gesplitst in een aannemersbedrijf en een carrosseriebedrijf. Deze laatste kwam onder leiding van Albert Mostard. In 1956 en de jaren er na kreeg Mostard landelijke bekendheid door de serieproductie van Yvonne Caravans. Hiervan werden er enkele duizenden geproduceerd. Later werd de caravanafdeling een zelfstandige vestiging in Susteren, met de naam Mostard Recreatie B.V.
Bron: Mostard Yvonne register
Buscarrosserie op een DAF 1958 (Bron foto: Transport History)
Het bedrijf Mostard werd 1890 opgericht door Hendricus Mostard. In 1903 begon hij een radmakerij waar onder andere wielen, kruiwagens en landbouwwagens werden gemaakt. In 1937 werd het bedrijf voortgezet door zijn twee zoons Jan en Albert, onder de naam Firma J. en A. Mostard aannemers- en carrosseriebedrijf.
Kort na de Tweede Wereldoorlog werd in 1947 de eerste carrosserie gebouwd en afgeleverd, spoedig gevolgd door grotere opdrachten waaronder autobussen. Mostard bouwde in de jaren vijftig een twintigtal buscarrosserieën voor vrijwel uitsluitend Limburgse klanten onder andere op Kromhoutchassis. Slechts drie daarvan kwamen buiten Limburg terecht, die voor EMA te Valkenswaard werden gebouwd.
In 1953 werd het bedrijf gesplitst in een aannemersbedrijf en een carrosseriebedrijf. Deze laatste kwam onder leiding van Albert Mostard. In 1956 en de jaren er na kreeg Mostard landelijke bekendheid door de serieproductie van Yvonne Caravans. Hiervan werden er enkele duizenden geproduceerd. Later werd de caravanafdeling een zelfstandige vestiging in Susteren, met de naam Mostard Recreatie B.V.
Bron: Mostard Yvonne register

P. Jorritsma in Purmerend was begonnen als wagenmaker, maar werd al vroeg dealer voor Chevrolet. In de jaren twintig werden garagebedrijf en wagenmakerij uitgebreid met carrosseriewerkzaamheden.
advertentie mei 1926

Fa. Jongman's Carrosseriefabriek, Geversstraat 17-23 te Oegstgeest
Jongman is voornamelijk bekend geworden met carrosserieën op buschassis.
![jongman carrosserie 1949 53 guy jongman nb 56 18]()
Buscarrosserie op een Guy Vixen met kenteken NB-56-18, circa 1949
Jongman is voornamelijk bekend geworden met carrosserieën op buschassis.

Buscarrosserie op een Guy Vixen met kenteken NB-56-18, circa 1949
Ligthart is anno 2018 onder andere fabrikant van: aanhangwagens, opleggers, autotransporters, bergingsvoertuigen, tankwagens, containers, mobiele faciliteiten en constructiewerken.
