Fabrikanten (beschrijvingen)
Marathon, Haarlem
In 1952 schreef de Nederlandse autopers uitgebreid over de toekomstige grootschalige autofabricage aan de Amsterdamse Vaart in Haarlem. Achter de plannen zat ene Jean Bertholée, een voormalige kelner van de Haarlemse stationsrestauratie.
Aanvankelijk ging het om een in licentie te bouwen Duitse Trippel, een volksauto met een 500 cc luchtgekoelde tweecilinder Zündapp-motor. In samenwerking met een Haarlemse carrosseriebouwer zou in het voorjaar van 1953 met de productie worden begonnen. De verkoopprijs was begroot tussen f 4.000 en f 4.500. De dagproductie werd bepaald op tien tot twintig auto's, maar al snel meende men er dagelijks honderd te moeten maken.
Op de Brusselse autotentoonstelling in februari 1953 waren inderdaad een open en een gesloten tweezits Marathon te zien. Naar verluidt waren deze in de Duitse moederfabriek gefabriceerd. De afwerking van de Marathons was zodanig dat duidelijk werd dat het stadium van ontwikkeling nog afgerond moest worden. Zelfs de motor stond nog ter discussie. Misschien wilde men liever een luchtgekoelde 400 cc tweecilinder ILO-motor inbouwen.
Wellicht was de vroege presentatie een poging te redden wat er te redden viel, want donkere wolken pakten zich samen. Het gonsde van de geruchten over te hoge verwachtingen en financiële problemen. Er was geknoeid met deviezen en licentierechten. De Haarlemse rechter sprak in september 1953 een voorwaardelijke straf uit en legde een geldboete op, waarna het met de Nederlandse Marathon voorgoed was afgelopen.
Bron: Lammerse, Jan: Autodesign in Nederland. Uitgeverij Waanders, 1993
Bericht in Het Parool d.d. 21 februari 1953
Haarlemmer wil kleine auto gaan bouwen
HAARLEM, Zaterdag. — De heer J. Bertholee. een Haarlemse importeur van auto-onderdelen, denkt over ongeveer vier maanden te kunnen beginnen met de fabricage van de „Marathon", een spaarzame, sportieve en snelle kleine auto, waarvan het prototype kort geleden op de autotentoonstelling in Brussel heef gestaan. De heer Bertholee is reeds in het bezit van een voorlopige licentieovereenkomst voor het vervaardigen van de Marathon, die in Duitsland werd ontworpen.
Het benodigde kapitaal is nog niet geheel bij elkaar, doch de heer Bertholee maakt zich, wat dit betreft, geen zorgen. Er is een N.V. Marathon in oprichting en een Haarlemse carrosserie-fabrikant wil de fabricage on zich nemen. De heer Bertholee vertelde, dat de oorspronkelijke Duitse twee-persoonswagen wordt omgebouwd in een Marathon-auto voor vier personen. De onderdelen komen uit verscheidene Nederlandse fabrieken. De 600 cc motor wordt uit Neurenberg geïmporteerd. De Marathon zal een kruissnelheid van 80-90 km en een maximum snelheid van 117 km hebben.
Bericht in De Telegraaf d.d. 23 mei 1953
Oplichters in Haarlem gepakt
AUTOFABRIEK WAS NIET MEER DAN VALSE AKTE
(Van onze correspondent)
HAARLEM, 22 Mei. — Met de arrestatie van drie Haarlemmers, de 53-jarige gewezen rechercheur bij de Spoorwegen J. A. A. v. d. B., de 41-jarige kelner J. V. J. B., en de 29-jarige kantoorbediende D. K. heeft de Haarlemse recherche een eind gemaakt aan gevaarlijke manipulaties om door middel van een valse akte grote geldbedragen los te krijgen voor een fictieve N.V. die een autofabriek in Haarlem zou gaan exploiteren. D K. is na proces-verbaal op vrije voeten gesteld. De andere twee zijn voor de officier van Justitie geleid.
VALSE AKTE
Het drietal wilde in Haarlem een autofabriek stichten, maar geen hunner bezat een sou. De ex-spoorwegrechercheur maakte toen een valse stichtingsakte op van de „N.V. Marathon Automobielmaatschappij", waarin als geldschieters enige vooraanstaande Nederlandse industriëlen werden genoemd, terwijl onder het stuk de handtekening van een bekend accountant werd gezet.
De kelner ging met de akte naar Stuttgart. waar hij met een bekende autofabrikant besprekingen voerde om het recht te krijgen kleine Volkswagens in licentie te bouwen.
De autofabrikant, geïmponeerd door de namen van de bekende Nederlandse industriëlen, voelde daar wel voor. Hij was bereid onmiddellijk een personeelslid met twee van zijn wagentjes naar de Brusselse autotentoonstelling te sturen, die door middel van een Belgische relatie van hem nog juist op de laatste dag geëxposeerd konden worden. Dit kostte de Belg frs 80.000.
De Duitse autofabrikant sloot met de ..N.V. Marathon" voorlopige contracten af voor de licentiebouw van zijn wagentjes in Nederland- Hij vroeg echter een waarborgkapitaal voor hij tot definitieve zaken wilde overgaan. Met de valse akte en de voorlopige contracten ging het drietal nu in ons land op stap om geld los te krijgen. Dat het niet lukte, is te danken aan het optreden van de Haarlemse recherche. die in een plaatselijk blad een interview met J. v. J. B. las, waarin hij zijn plannen uiteenzette De recherche kende B. maar al te goed en ging zijn plannen eens nader onderzoeken.
Dit leidde ten slotte tot de arrestatie van het drietal. De auctor intellectualis van de onderneming is J. A. A. v. d. B. De andere twee hadden groot vertrouwen in hem als politieman bij de Spoorwegen, alhoewel zij op de hoogte waren dat de akte vals was toen ze hem ondertekenden. De rechercheur zag vermoedelijk een gouden toekomst, want hij nam ontslag bij de Spoorwegen.
Bericht in het algemeen Handelsblad d.d. 10 december 1953
Rechercheur stelde een valse acte op
(Van onze correspondent)
Haarlem, 10 December
Een rechercheur van de Nederlandse Spoorwegen te Haarlem, die een jaar geleden het plan had in Haarlem Marathon-auto's in licentie te gaan bouwen om indruk te maken bij de fabriek in Stuttgart, een valse oprichtingsactie opstelde, is heden door de rechtbank te Haarlem conform de eis veroordeeld tot een jaar en drie maanden gevangenisstraf.