Floor Truck Fabriek te Wychen, Een historisch overzicht van een Nederlandse zwaargewicht
door Erik van der Molen
Rijdend over de Nederlandse wegen kon het wel eens voorkomen dat je een vrachtwagen van het merk FTF tegenkwam. Met recht kan gezegd worden dat het wel eens voor zou kunnen komen, want met een productie van ongeveer vijftig trucks per jaar was FTF een niet veel voorkomend merk vrachtwagen op de Nederlandse wegen.
Voor de tweede wereldoorlog was Floor al een bekende verschijning op de Nederlandse wegen. Nog niet met de aanhangwagens, opleggers en FTF-trucks maar met hun eigen vervoersbedrijf dat gerund werd vanuit Hilversum. De oorlog maakte een einde aan het transportbedrijf. Na de oorlog werd het bedrijf weer opgestart met een oude Chevrolet.
In de jaren vijftig begonnen de vier broers Floor een aanhangwagen- en opleggerfabriek. In eerste instantie om aanhangwagens en opleggers te produceren voor eigen gebruik. De producten kenmerkten zich door hun grote stabiliteit en hun lange levensduur. Met name in het stenenvervoer kwam overbelasting van het materiaal veelvuldig voor. De Floor producten gingen er niet gebukt onder. Het bleken Nederlandse zwaargewichten die voor geen enkel karwei terugschrikten. Ook bij derden bleek de belangstelling groot voor dit soort producten.
In 1955 werd de aanhangwagen productie uitgebreid met de assemblage van geïmporteerde Mack-trucks. In Wijchen bij Nijmegen werd daarvoor een nieuw pand neergezet. Samen met de Floor opleggers en aanhangwagens waren dit combinaties waar de Europese bedrijfswagens niet aan konden tippen. Vooral bij het zwaartransport en het transport van stenen, hooi en stro bleken de producten van Floor veelal de enige mogelijkheid.
De eerste FTF
Tijdens de periode van het assembleren van Mack-trucks werd al gedacht aan het produceren van een vrachtwagen onder de eigen naam. Begin zestiger jaren werden de gebroeders Floor geconfronteerd met een conflict met de Mack fabriek.
Mack wilde in Frankrijk een assemblagefabriek bouwen en van daaruit de Europese markt bevoorraden. De broers Floor grepen deze gelegenheid aan om hun ideeën voor een eigen vrachtwagen verder vorm te geven. In 1966 werd op de RAI met gepaste trots de primeur van de in eigen beheer gebouwde truck getoond. Het begin van de FTF-historie was een feit.
De eerste FTF trok sterk de aandacht. Dat kwam niet alleen door zijn vierkante cabine. Het kwam mede doordat het een Nederlandse truck was die was samengesteld uit Amerikaanse componenten: een Detroit Diesel motor en de transmissie van het merk Allison. Floor had ook een andere Nederlandse primeur; de eerste in Europa gebouwde zware truck met een automatische transmissie.
Hoewel de markt voor dit soort zware trucks klein is, kreeg Floor geleidelijk aan voet aan de grond. In 1966 werden de eerste drie wagens afgeleverd. In 1969 reden er inmiddels een veertigtal FTF’s rond op de Nederlandse wegen. Floor bleef niet stil zitten en ging verder met het ontwikkelen van de FTF. Zo kon er op de RAI van 1970 wederom een primeur getoond worden, de F-8.29D. Een in eigen beheer ontwikkeld model, geschikt voor een treingewicht van 200 ton. Met zijn 477-PK sterke V12 Detroit Diesel was het de sterkste wagen ooit op de RAI vertoond. Bovendien was de truck inmiddels voorzien van de Mark-II cabine van het Engelse, Motor panels.
De grote namen in de zwaartransportwereld wisten de weg naar Floor te vinden. Floor kon leveren wat de serieproducent niet kon leveren. Hun specifieke wensen konden bij Floor wel ingewilligd worden. Voorbeelden van het specialisme van Floor waren onder andere de veertig roadtrains voor ECT en de 19 brandweerwagens, de zogeheten Refinary fire fighting trucks welke Saval-Kronenburg in 1984 en 1985 heeft geleverd aan diverse Egyptische olieraffinaderijen. Of de 19 zware kippers van het type FD-10.40D die aan Nilo Beverwijk zijn geleverd.
Naast de zwaartransportsector wisten ook steeds meer transportbedrijven uit het distributievervoer de producten van Floor te waarderen. Klanten van het eerste uur waren onder andere Huybrechts te Oosterhout, Gebroeders de Jong te Leiderdorp en van Heezik te Maarssen. In 1976 leverde Floor een F-8.8.30DS af aan de Havikerwaard in De Steeg. Hier is slechts één voertuig van gemaakt. Het was een kipper met een opbouw van Alusuisse.
Het voortbestaan van Floor
Eind 1979 introduceerde Floor de derde generatie cabine, de Mark-IV van Motor Panels. Waren tot voordien slechts slaapcabines leverbaar, nu was er keuze uit een verscheidenheid aan cabine-uitvoeringen. Ook weer geheel op de wensen van de klant afgestemd. Eind jaren tachtig werd een prototype truck gebouwd welke voorzien was van een volledig elektronisch gestuurde Detroit Diesel lijnmotor. Indien Floor deze ontwikkeling verder had doorgezet dan had het best zo kunnen zijn dat ze wederom een primeur hadden, namelijk de eerste fabrikant die een truck met volledig elektronisch gestuurde dieselmotor op de markt bracht. Met een sterk groeiende aanhangwagen en opleggerfabriek leek de toekomst voor Floor er rooskleurig uit te zien.
Floor stopt met de productie van FTF
In 1995, bijna dertig jaar na de eerste stap op de vrachtwagenmarkt, zette Floor een punt achter de productie van hun eigen vrachtwagenmerk FTF. Het besluit van de directie was gebaseerd op de slechte marktvooruitzichten. De ontwikkelingskosten wogen niet meer op tegen de opbrengsten. Bovendien kregen de serieproducenten ook een breder assortiment en verdrongen daarmee de kleine producent, die maatwerk leverde, van de markt.
Vijf-assige kippers of vier-assige trekkers waren voor Floor destijds geen probleem. Er zijn er slechts vijf van gemaakt. Tegenwoordig is het gemeengoed.
De laatst gebouwde truck betrof een roadtrain van het type FD-8.20D1 voor ECT. Het chassisnummer is 94717 en rijdt bij ECT onder wagennummer 940. In totaal zijn door Floor zo’n 700 FTF trucks gebouwd. Met de sluiting van de fabriek in Wijchen is een hoofdstuk toegevoegd aan de Nederlandse (vracht)autogeschiedenis.
De productie van de FTF
De fabriek van Floor in Wychen lag aan een eenvoudige weg, op een eenvoudig industrieterrein stond een evenzo eenvoudig pand. Niets, maar dan ook niets aan het pand deed vermoeden dat hier vrachtwagens gebouwd werden. Maar vanuit dit pand aan de Havenweg 4 te Wijchen hebben tussen 1966 en 1994 zo'n 650 FTF's hun weg naar de klanten gevonden.
Van een heuse geautomatiseerde vrachtwagenfabriek zoals we kennen van grote namen als Scania, DAF en Volvo was hier geen sprake. Want zo steriel als die fabrieken was het hier niet. Maar toch werden hier vrachtwagens geproduceerd. Wat maakte de productie dan zo anders? Alles gebeurde onder één dak, naast elkaar en door elkaar. Zo moest je niet vreemd opkijken als er tussen de Detroit Diesels en de in aanbouw zijnde trucks een FTF werd klaar gemaakt voor aflevering. Of dat er een aantal pas gespoten cabines naast een chassis in aanbouw stonden terwijl elders in de hal een FTF voor onderhoud stond.
foto's hierboven: een overzicht van de 'productielijn' van Floor in Wijchen
Met een productie van ongeveer vijftig trucks per jaar waren groots opgezette productielijnen niet nodig. De jaarproductie van Floor stond in schril contrast met de dagproductie van de grote merken. Het niet hebben van een productielijn was eerder de kracht dan een gemis. Het stelde Floor in staat om direct op de wens van de klant in te spelen. Geen aanpassingen in de productielijn, maar gewoon een hoekje in de loods vrijmaken om aan de wens van de klant te kunnen voldoen.
Het assembleren van een FTF had veel weg van het in elkaar zetten van een bouwpakket. Het begon allemaal met berekeningen en met goede gedetailleerde tekeningen. Het feit dat wij hebben kunnen (en nog steeds kunnen) genieten van zeer bijzondere vrachtwagens, is te danken aan de mensen achter de tekentafels bij Floor. Dat aan die tekentafels hele bijzondere mensen zaten die hele bijzondere voertuigen wisten te ontwerpen mag wel blijken als we terugkijken naar de tijd waarin dit allemaal heeft plaatsgevonden.
In 1978 had Floor de primeur met een 5-assig chassis. Heden ten dage wordt hier niet vreemd meer van opgekeken. Dit soort types zitten nu in het standaard-programma van alle truckfabrikanten. Na het berekenen en tekenen kon aan de slag gegaan worden met het samenstellen van de FTF. Vrijwel de gehele FTF werd samengesteld uit Amerikaanse componenten. Floor maakte gebruik van de volgende componenten:
Chassisbalken: Geïmporteerd uit Amerika
Motoren: Eerst Mack-motoren en later Detroit Diesel. Beiden uit Amerika
Transmissie: Fuller Roadranger, Allison (semi) automaat
Assen: Overwegend Kirkstall. Maar ook Mack, Steyer, Timken en Faun assen zijn gebruikt
Cabine: Eerst eigen ontwerp, de zogeheten van Vugt-cabine, later MotorPanels uit Engeland
Voor een kleine vrachtwagenproducent was het niet rendabel om een testcircuit te hebben. Proefritten werden daarom gewoon gehouden op de openbare weg. Eigenlijk had Floor het grootste testcircuit van Europa; het Nederlandse wegennet.
Dat het bij Floor allemaal draaide om de eenvoud blijkt ook wel uit het feit dat aan promotie niet veel aandacht besteed werd. Althans niet op de wijze zoals de grote truckfabrieken dat deden. Niet in een goed uitgezochte omgeving met lichttechnieken en professionele fotografen. Floor koos ervoor om de presentaties en het maken van ‘statieportretten’ plaats te laten vinden op het weiland achter de fabriek. Zo zijn ook alle foto's voor de folder op dit weiland gemaakt. Met recht kan gezegd worden dat Floor een kleine, bijzondere en vooral grootse vrachtwagenbouwer was.
Foto’s Rob Aardewijn