logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

Sparta, Apeldoorn

In 1917 werd de firma Verbeek & Schakel opgericht door de heren A. Verbeek, D.L. Schakel en L. Krijgsman als handelsbedrijf in fiets- en rijwielonderdelen. De firma werd gevestigd aan de Hoofdstraat in Apeldoorn. Een maand na de oprichting werd de fietsmerknaam Sparta overgenomen, waarna Verbeek & Schakel aangekochte fietsen onder die naam doorverkocht.

De eerste zelfvervaardigde fiets kwam in 1920 en in de volgende jaren kwam daar ook de vervaardiging van (aanvankelijk ongemotoriseerde) bakfietsen bij. Schakel werd, nadat hij zijn vennoten had uitgekocht, in 1925 directeur van het bedrijf. Vanwege de toenemende vraag liet hij in 1927 een nieuwe fabriek bouwen bij de villa Driehuizen in Apeldoorn en Sparta zou hier uiteindelijk ongeveer 75 jaar gehuisvest blijven. In 1928 werkte Sparta met 55 werknemers in de nieuwe fabriek.

Vanaf 1931 startte de technisch vernuftige Schakel ook met de fabricage van motorfietsen, die goed werden verkocht in Nederland. Het eerste model motorfiets had een tweetakt 74 cc Sachs-motorblok. De firma was inmiddels hernoemd tot Sparta Rijwielen- en Motorenfabriek, Firma Verbeek & Schakel.

Sparta 19360619 sparta HMedPAAdvertentie juni 1936


Sparta 19360612 verbeek MedPAadvertentie juni 1936


sparta 19370327 spartaadvertentie maart 1937

Sparta 19390324 verbeek Motoradvertentie maart 1939

Sparta 1939 07 02 spartaadvertentie juli 1939

Sparta 19400127 Spartaadvertentie januari 1940

Sparta 19400302 spartaadvertentie maart 1940

Sparta 19400316 Spartaadvertentie maart 1940

Sparta 19400413 spartaadvertentie april 1940

Sparta 19400608 spartaadvertentie juni 1940

De Tweede Wereldoorlog had de Sparta-fabriek stilgelegd en deze moest weer opnieuw worden opgestart. In de jaren erna zou Sparta, hernoemd naar de Sparta Rijwielen- en Motorenfabriek BV, uitgroeien tot een vooraanstaand producent van al dan niet gemotoriseerde tweewielers. In deze jaren werd Sparta de grootste motorfietsfabrikant van Nederland. In de hele motorfietsgeschiedenis bouwde Sparta motorfietsen met tweetakt inbouwmotoren van onder meer ILO, Sachs, Villiers en Victoria.

Sparta 19510210 sparta Bovag Bakker 12advertentie februari 1951

Sparta 19540508 spartaadvertentie mei 1954

Tekst overgenomen van Wikipedia
Zie ook: Geschiedenis Sparta Apeldoorn