logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

De eerste automobilist in Nederland is Jos Bogaers in 1895

Dagboeken gezocht

Een ontdekking gedaan die Zimmermans' claim als de eerste automobilist in Nederland onderuit lijkt te halen:

Niks 1896, Jos Bogaers als eerste in 1895!

Naast tientallen boeken en recent weer in een proefschrift wordt ervan uitgegaan dat de eerste Nederlandse automobilist hier in 1896 rondreed. Zoals bekend werd op maandag 18 mei 1896 de Benz Victoria auto van fotograaf Zimmermans in Arnhem ontscheept en reed de monteur het rijtuig naar het hotel. Met dit onloochenbare feit hebben we honderd jaar zonder probleem kunnen leven.

Dankzij de Amsterdamse journalist Marius van Melle kwam in 1996 het onderstaande krantenbericht in Het Nieuws van den Dag van 16 oktober 1896 boven water:

krant1

Achteraf blijkt hetzelfde bericht ook op donderdag 15 oktober 1896 in het Algemeen Handelsblad, De Nieuwe Amsterdamsche Courant en Leeuwarder Courant te hebben gestaan. Ter toelichting. Wollenstoffenfabrikant Josephus Jacobus (Jos) Bogaers (1869-1930), was getrouwd met M.A.J.H. Swagemakers. De vermelding van de familienaam van de vrouw bij die van de man was in Tilburg toen gebruikelijk. Zeker door de echtgenote. Dit gevonden krantenbericht zou al reden moeten geweest zijn om vanaf 1996 niet meer het jaar 1896 voor de eerste Nederlandse auto aan te houden. 'Onomstotelijk' is het bewijs voor het jaar 1895 voor de eerste auto door de twee krantenberichten in de Provinciale NoordBrabantsche ‘s-Hertogenbossche Courant van 16 november en 21 december 1895.

krant2

Minder goed te lezen, maar de tekst luidt:

TILBURG, 14 november. De heer J.B. alhier heeft zich naar men verneemt, een rijtuig aangeschaft dat met benzine gedreven wordt. Voor Tilburg is dat iets nog geheel nieuw en zal ongetwijfeld veel bekijks krijgen, wanneer het onze straten doorkruist.

krant3

In de krant van 21 december, onder ‘Tilburg, 20 december’:

krant4

We kunnen er dus met absolute zekerheid vanuit gaan dat de 26-jarige Jos Bogaers op donderdag 19 december 1895 in Tilburg zijn (luidruchtige) auto heeft ontvangen. Dus vijf maanden (151 dagen) eerder dan de heer Zimmermans! Middelbeers ligt twintig km te Zuidoosten van Tilburg. Omdat de moeder van Jos van Franse afkomst was, is gedacht aan een Panhard-Levassor (P.L.), maar in Mulhouse heeft men in het verkoopboek van P.L. uit 1895 geen vermelding van Bogaers gevonden.

Zowel Jos Bogaers als zijn vader Vincent Bogaers (1838-1901) hielden dagboeken bij. Als met name het dagboek van Jos Bogaers teruggevonden kan worden, is na te gaan om welk merk/type auto het ging en wat de rijervaringen waren.

Bij deze een oproep om mogelijk bij Bogaers families proberen uit te vinden of men het Jos Bogaers dagboek bezit.

Eeuwige roem is uw beloning.